Giới thiệu

Lịch sử của trường La San Ban Mê Thuột

NHỮNG KỶ NIỆM 50 NĂM NGÀY KHAI SINH CỦA CÁC SƯ HUYNH LA SAN

TRÊN CAO NGUYÊN DAKLAK

(1959 -2009)

Năm 1956 Các SH đã mở Trường La San Kim Phước tại Kon Tum,và Đức Giám Mục PAUL SEITZ (Đức Cha Kim),Giáo Phận Kon Tum, Ngài đã quen biết Các SH từ lâu, và rất mến chuộng Nền Giáo dục La San, có ý muốn cho các SH mở Trường tại Banmêthuột. Mặc dầu SH Giám Tỉnh Cyprien Trần Văn Thiên, là SH Giám Tỉnh đầu tiên người Việt Nam, cũng tha thiết với sự hiên diện của các SH trên mảnh đất Tây Nguyên, song chưa đáp lại được ý muốn của Đức Cha vì tình trạng nhân sự các SH còn quá thiếu.

Vào tháng 9/1956, Đức Cha PAUL SEITZ mời Cha JB Trần Thanh Ngọan, gốc Giáo phận Vinh làm Chánh xứ BMT, kiêm Hạt trưởng Hạt BMT. Cha Cố JB Trần Thanh Ngọan đã xây dựng Nhà thờ lớn Thị xã, nay là Nhà thờ Chính Tòa BMT. Nhà thờ xây đúng 1 năm và được khánh thành vào ngày Chúa nhật thứ II năm 1959.
Với tác động tích cực của Cha Chánh xứ BMT và Cha Phó-bây giờ là Đức Cha Giuse Trịnh Chính Trực - ngày 20/7/1959, bốn SH Lasan đã được gửi lên BMT. Đức Cha Paul Seitz tạm giao cho các SH cơ sở nhà thờ cũ và một phần đất của Nhà xứ để mở Trường. Công tác sửa chữa Trường Lớp được tiến hành một cách gấp rút vì chỉ còn chưa đầy một tháng là đến Ngày Khai giảng. Bước đầu, các SH nhận được rất nhiều sự trợ giúp về vật liệu xây dựng, nhất là cây gỗ để làm thêm lớp học và bàn ghế cho học sinh. Cả dãy nhà Cha Romeuf là nơi các SH cư ngụ, còn Nhà thờ cũ biến thành lớp học.

Ngày 10/8/1959 Nhà trường đã sẵn sàng đón tiếp các Học sinh đầu tiên, ngay Ngay Khai trường 386 Học sinh gồm người Kinh và người Dân Tộc, có Đạo hay không, đã đến Trường và được chia làm 9 Lớp, từ Mẫu Giáo đến Lớp Đệ Ngũ. Tám Thầy giáo hơp tác với bốn SH để điều hành Trường và đảm nhiệm công tác giảng dạy. Vài tháng sau, sĩ sỗ tăng lên 431 Em. Nhờ lòng hảo tâm của Quý Ân nhân, các SH sửa sang lại những căn phòng cũ và xây thêm 5 phòng học mới nên số Học sinh tăng lên tới 630 em vào tháng 12/1960 và con số này sẽ đạt đến 1000 vào niên khóa tới(1961). Hiệu Trưởng đầu tiên là SH Gabriel Hòang Văn Ninh.

Tuy là Trường Tư thục, nhưng phần lớn Học sinh đang theo học được hưởng chế độ miễn phí, vì vậy việc thu học phí chỉ vừa đủ cho phép Nhà trường và Cộng đòan các SH tạm sinh họat.

Nhưng nhờ ơn Chúa Quan phòng và tinh thần hăng say, ảnh hưởng Trường La San mỗi ngày một lan rộng, các Phụ huynh Học sinh tin tưởng gởi con em tới học ngày càng đông. Nhận thấy cơ sở và ngôi trường cũ quá nhỏ bé, chật hẹp, các SH đã cố công vận động với Chính quyền sở tại để xin một thửa đất rộng lớn hơn đấp ứng với nhu cầu tương lai. Bằng một Nghị định thư ký ngày 5/12/1960 Nhà nước đã trao cho các SH một khu đất trên đồi rộng 69.33 ha để xây dựng một ngôi trường mới, cách Thị xã BMT 3km về hướng Nam, bên Quốc lộ 14 nằm giữa 2 Buôn Alê A và Buôn Alê B.Sau những cuộc vận động kiên nhẫn để tạo vốn cần thiết cho việc xây dựng Ngôi trường, được Kiến trúc sư Ngô Viết Thụ và Nguyễn Văn Mãng thiết kế. Đây là một ngôi trường được xây cất theo lối kiến trúc mới, có ba tầng lầu, dài 120m, rộng 12m, với một Hội trường-nhà hát cao 8m và bên trên là Nguyện đường cao 15m rộng 16m. Cuối cùng Anh Em La San cũng ký được Bản Giao kèo vay 10triệu đồng và phải hòan trả trong 5 năm với lãi suất là 3% mỗi năm. Lễ đặt viên đá đầu tiên được chính Kiến trúc sư Ngô Viết Thụ chủ tọa vào 20/8/1962, và công việc san lấp khu vực nơi xây dựng Trường được tiến hành ngày 1/9/1962 với sự giúp đở tích cực của Đội xe máy Sở Công Chánh và Công Binh.

Ngày 7/1/1961 SH Hiệu trưởng Gabriel Ninh được thuyên chuyển về Trường La San Thủ Đức và người tạm quyền kế nhiệm là SH Emmanuel,một SH rất thông cảm và dể mến. Ngày 17/5/1961 SH Benilde Bường (Paul Nguyễn Văn Tiệp)được bổ nhiệm làm SH Hiệu trưởng.

Đầu tháng 4/1963,Đức Cha Paul Seitz có nhã ý cho Dòng La San khu đất đang là Xưởng sửa chữa thuộc Cô nhi viện Têrêxa để mở cấp Tiểu học cho các Học sinh ở địa phương, Khu Lam Sơn nên Trường có tên là Trường La San Lam Sơn. Sau 3 tháng sửa chữa Trường được hòan tất với khối nhà trệt hình chữ U, chia làm 14 phòng học, trước mỗi phòng có 1 mái hiên rộng dài dùng làm nhà chơi, nơi hội họp và xếp hàng vào mùa mưa. Trong Trường còn có vườn hoa rộng lớn và nhiều sân thể thao: bóng rổ, bóng chuyền, cầu lông cho Học sinh họat động. SH Vân Xuyên có công rất nhiều trong việc tạo dựng ngôi trường Tiểu học này. Ngày 15/6/1963 Trường đã mở cửa đón 500 em học sinh Tiểu học vào ngày Tựu trường niên khóa đầu tiên.

Từ tháng 6/1963 La San BMT tách ra thành 2 Trường.
" Tiểu học La San Lam Sơn
" Trung học La San
Cả 2 Trường vẫn còn ở trong Thị xã BMT.
Ngày 16/5/1964 SH Colomban Lộc(Pierre Lê Văn Đào)được bổ nhiệm làm Hiệu trưởng thay thế SH Benilde Tiệp.
Sau 2 năm xây cất, ngày3/7/1964, các lớp Trung học được dời lên Trường mới trên ngọn đồi bên Cổng số 2 bên có tên là Trường La San Đồi. Cơ sở cũ trong Thị xã được giao lại cho Đức Giám mục Giáo phận để Ngài trao cho Các Nữ Tử Bác ái Vinh Sơn sử dụng.
Để cộng tác với 6 SH lo cho 2 Trường: gồm 9 lớp Trung học Đệ nhất cấp và 16 lớp Tiểu học, Ban Giám hiệu đã mời 26 Giáo viên đầy nhiệt tâm cộng tác trong công việc Giáo dục và giảng dạy. Tổng số học sinh là 1150 Em, sở dĩ con số này tăng mạnh là nhờ những kết quả học tập, thi cử và cũng vì Trường Trung học trên Đồi mở thêm Ban Tiểu học nữa.
Trong những niên khóa kế tiếp, Trường La San BMT được tăng cường những SH trẻ trung, hăng say đầy nhiệt huyết với phương pháp giáo dục cập nhật mới mẻ:
- Chương trình học tập được phân phối điều hòa đầy đủ, các kỳ thi được tổ chức nghiêm túc.
- Các Học sinh được chia thành nhóm để giúp nhau học tập ngòai những giờ học chính thức.
Phương pháp này đã giúp các học sinh đạt được thành quả rất cao trong các Kỳ thi Tốt nghiệp, tỷ lệ Trúng tuyển từ 80% đến 98%.
Trong các SH trẻ khi ấy, mà đến bây giờ các Cựu Học sinh còn nhắc đến tên : SH Vital Quang, Gustave Đức, Damas-cene Giao, Abel Quang, Ephrem Tú, Pierre Thuận….
Niên khóa 1969-1970 chứng kiến việc Huynh trưởng Colomban Đào đi sang Bỉ để theo học tại Lumen Vitae. Để thay người ra đi, La San BMT vui mừng đón tiếp SH Tân Hiệu trưởng Jules Nguyễn Chí Hòa vừ Tốt nghiệp Khoa Giáo dục ở Pháp về.
Kỷ niệm 50 năm, là dịp các SH và Gia đình La San BMT dâng lời Tạ ơn Thiên Chúa và nhìn lại quá khứ những gì đã làm được trong việc mở mang kiến thức, rao giảng Tin Mừng,góp phần vào sự nghiệp văn hóa giáo dục. Đây là cũng là dịp tìm lại những giá trị tiêu biểu cho Truyền thống và Tinh thần La San: Khả năng thích nghi uyển chuyển, sự cởi mở với Tri thức khoa học, nhân văn, phương pháp Sư phạm hữu hiệu để truyền thụ kiến thức, lòng nhiệt thành hăng say phục vụ, Đạo nghĩa Thầy trò nơi các SH và Học sinh La San.

Trải qua thời gian, với sự gìn giữ của Chúa, Mẹ Maria, và Thánh Tổ phụ, Dòng La San tại BMT đã đóng góp phần nhỏ bé của mình trong Sứ mạng Giáo dục KiTô đem Tin Mừng cho Giới trẻ. Bên cạnh đó, các SH luôn được các Đức Giám mục Giáo phận, các Linh mục, các Bề trên và Tu sĩ các Dòng, cùng Quý Ân nhân cưu mang nâng đỡ để duy trì sức sống trong việc Phục vụ Giáo hội và xã hội ngày hôm nay. Viết lại theo: - Sổ Danh Bạ Nhân sự của Cộng đòan La San BMT, -